Aspectibus heeft het plan opgevat om haar gedachten over een nieuw allesomvattend toekomstbestendig B&U specificatiesysteem op te schrijven in de vorm van een PvE+ en dit alles te delen door deze te publiceren op haar website. Het specificatiesysteem bevat in basis 2, fysiek van elkaar ontkoppelde, hoofdcomponenten:
- Specificatiesysteem (tool/aplicatie) voor het opstellen van de Technische Specificaties;
- Specificatiesysteem (tool/applicatie) voor het opstellen van de Juridiche Specificaties, een MBO met kernbedingen als onderlegger voor een aannemingsovereenkomst.
Ter ondersteuning bevat het specificatiesysteem een:
- Toelichting;
- Lexicon met achtergrond informatie, zowel of technisch als juridisch vlak;
- Invulinstructie.
Waarom
De huidige specificatiesystemen in de B&U-sector zijn ontworpen voor een specifiek doel of fase en de interoperabiliteit tussen deze systemen is vaak ver te zoeken. Zo is er de STABU-2 besteksystemiek welke is bedacht in de jaren 70 en 80 van de vorige eeuw, waarmee je op een landelijke uniforme wijze een bestekboek kunt schrijven in, wat destijds nog zo heette, de besteksfase. In die tijd zat de zogenaamde harde knip bijna altijd achter wat nu de TO fase heet. Geintegreerde contracten kwamen sporadisch voor en werden, vaak als een pilot, gedaan in de vorige eeuw door bijvoorbeeld het toenmalige Rijksgebouwendienst voor gerechthoven waarbij de landsadvocaat zich hierbij dan boog over de juridische component Projecten overigens waar niet iedereen positief over was. De ooit nagestreefde koppeling, zo suggeren documenten uit de jaren 60 en 70 van de vorige eeuw, tussen bestek en begroting en "bestek en tekening", is nooit echt van de grond gekomen. Iteratief samen werken zat nog niet in de genen van de actoren en de overerfbaarheid van data van fase naar fase (van WP of Word naar een bestekkenprogramma) was zeer faalkostengevoelig. De drie belangrijke informatiedragers calculatie, geometrie/visualisatie en specificatie/informatie, waren niet digitaal op elkaar afgestemd waardoor dubbel werk meer regel dan uitzondering was. Herbruikbaarheid van data was ook niet gangbaar getuige de verhalen die de ronde gingen dat gebouwbeheerders het opgeleverde object opnieuw gingen opnemen en inmeten, om deze gegevens vervolgens in te voeren in de door hen gebruikte applicaties in de gebruiksfase.
Andere bekende "specificatiesystemen" zijn Briefbuilder en Relatics doch deze systemen zitten meer aan het begin van het ontwerptraject en daarvoor. Briefbuilder heeft eisenmanagement ingebouwd in haar tool die voor bouwspecificatiesdeskundigen wereldvreemd lijkt. Dat komt wellicht omdat zij enkel denken aan het maken van een contract, gebaseerd op de STABU-2 besteksystematiek en de UAV 2012, what else. Het opstellen van een Technische Specificatie (TS) in een andere fase dan de TO-fase is niet wat men gewend is maar wat wel de toekomst zal zijn. In Briefbuilder zit ook een koppeling naar het 3D model. Voor het iteratief maken van een TS lijkt dit een voorwaarde doch de praktijk van bouwspecificatiedeskundigen is weerbarstig. Uitwisseling tussen het 3D model en Technische Specificatie en visa versa is zeker nog geen gemeengoed. Relatics gaat in haar tool zelfs al een stap verder dan klassiek SE en stelt dat ze Model Based Systems Engineering heeft geadopteerd. Bouwspecificatiedeskundigen hebben nagenoeg geen fidusie van wat SE is, laat staan MBSE. Dit komt wellicht omdat de STABU-2 systematiek getrouwd lijkt te zijn met de werksoortindeling van een TS in de TO fase. Objectgericht denken is nog een onbekend fenomeen.
"Specificatie" applicaties (inspectie) voor gebouwonderhoud, zoals Planon MJOP-software of o-prognose doen weinig met de wellicht bestaande vrij actuele data van het opgeleverde object. Startpunt zijn vaak de conditiemetingen en het vastleggen daarvan in de eigen applicatie. Men maakt zeer beperkt gebruik van de IFC- of ILS data van een recent opgeleverde object. o-prognose stelt dat zij mutaties verwerkt in het BIM -model, een toe te juichen ontwikkeling. Maar wat wordt dan gewijzigd in het BIM model. De entiteit material van een element? En hoe fijnmazig geschied dit als gebrande bitumineuze dakbedekking wordt gewijzigd in een gelijmde kunststof dakbedekking. Wordt de conditiemeting als entiteit IfcCondition toebedeeld aan het BIM model ten behoeve van het strategisch assetmanagement?
Kortom, we zijn er nog lang niet. Er wordt nog steeds te arbeidsintensief en faalkostengevoelig (lang elkaar heen) gewerkt. Oftwel, er nog steeds sprake van "eilandautomatisering".
Aspectibus stelt een generiek specificatiesysteem voor, wat "boven" de bestaande applicaties is gedacht en derhalve, mits kleine aanpassingen, gebruikt kan blijven worden als aspectsysteem. Samen met het 3D model vormt het specificatiesysteem het BIM-model van een object.
In dit geopperdetechnische specificatiesysteem kun je:
- Specificeren, gekoppeld aan het:
- nog niet gebouwde object;
- het gebouwde object, als bron of ten behoeve van mutaties.
- Specificeren op basis van:
- Systems Engineering+, object gericht, met breakdown structures, decompositie en aggregatie
- Entiteiten en property (sets) zoals vastgelegd in BuildingSMART;
- BIM-basis ILS;
- IDS.
- Specificaties maken die:
- SMART zijn;
- geprioriteerd zijn (MoSCoW).
- Informatie uit het 3D model halen, gebruiken, modificeren en terug leveren via de:
- Assembly codes;
- ILS;
- Keynotes;
- Plug-ins.
- Een rationeel vergelijk maken tussen bouwproducten:
- door de bouwproductkenmerken, o.a. uit ETIM en een DoP
- een model uitlezen, data modificeren completeren en visa versa.
- Meerdere partijen/belanghebbenden (actoren) betrekken bij o.a.
- (Ontwerp)beslissingen;
- de Technische Oplossing
- Verificatie en validatie.
- Innovatie bevorderen door:
- Varianten vanuit aanbesteder oppakken;
- Varianten vanuit de inschrijvers vergelijken;
- Private labels meenemen zoals:
- BREEAM;
- PKvW.
- Input levereen voor alle vorme nvan calculatie
- ieder fase, project....
- Gemakkelijk een MAMO-begroting kunt opstellen
- Iteratief samenwerken tussen partijen faciliteren
- Specificeren van:
- Technische Specificaties
- Juridische Specificaties, de kernbedingen:
- Overeenkomst
- Anticiperende bepalen
- Diverse aspectmodellen samenvoegen waarop een clash detectie kan worden gedaan
- Mapping doen;
- Technisch Specificeren in alle fasen/projectstadia zoals
- Ontwerpstadia
- Uitvoeringsstadia
- Gebruiksfase, Beheer en onderhoud
- Altijd weer terug kijken, achterhalen van de vraag achter de vraag, groeispecificaties
- De Technische Oplossing perfectioneren door gebruikmaking van kwaliteitscirkel van Deming
- Verwijzen naar verschillende soorten juridische voorwaarden:
- Paritair;
- Algemeen
- Eenzijdig
- De Overeenkomst, het onderdeel daarin "de omschrijving van het werk", koppelen aan de CPV code
- Prestatie-eisen eenduidig en verifieerbaar vastleggen:
- Alfa-numeriek, kwalitatief;
- Numeriek, met getallen, kwantitatief;
- Logisch;
- Range;
- Visueel.
- Rationeel controlen of er voldaan wordt aan det contract
- Testen
- Toetsen
- Risico management inpassen:
- Met een deels maatwerk dashboard werken al naar gelang het naar de soort en fase van specificeren:
- Technische Specificatie;
- Juridische Specificatie.
- Ten behoeve van de verificatie, diverse testen opperen:
- Visueel
- Beproeving
- Keuring
- Het dashboard inrichten naar:
- Type project
- Fase
- De gehele levenscyclus van een bouwobject vastleggen;
- Specificeren van:
- een deel van de aanbestedingsstukken;
- een deel van de contractstukken
- De fasering zelf bepalen alsmede de tijdspanne van het project:
- Aan gangbare, met name nieuwbouw, fasering;
- Aan een zelf bedachte fasering van een project, handig bij onderhoud
- Zowel:
- Functioneel kan specificeren
- Prestatie gericht kan specificeren
- Combinatie van functioneel en prestatiegericht
- Op diverse detailniveau's specificeren
- De specifikaties kan controleren door middel van:
- Verifieren
- Valideren
- De specificaties kunt koppelen aan Deming
- Specificeren naar objecten/entiteiten als:
- Ruimte
- Zone
- Etc.
- Gebruik maken van diverse (open standaarden) voor bouwstoffen en bouwproducten:
- Bouwstoffen
- STABU
- ETIM
- NL/SfB tabel 3
- NAA.K.T.
- IFC Material
- De basis leggen voor een materialenpaspoort;
- Kun je data specificeren op een slimme manier:
- EAV
- RDS
- Allerhande conditiemetingen koppelen als:
- Conditiemeting
- Beeldkwaliteit
- Reinheid
- Contracten opstellen
- a;
- Controle faciliteren voor:
- kwaliteitsborgers
- Directie voerders
- SCB
- Kwaliteitsbeheerders
- Specialisten
- Het aspect tijd koppelen in de zin van:
- Algemeen tijdschema
- Gedetailleerde Werkkplannen
- Betaling
- Bestelling
- Ploegen
- Materieel
- Specificeren, uiteindelijk voor:
- Werken
- Diensten (nog niet uitgewerkt)
- Leveringen (nog niet uitgewerkt)
- Specificeren:
- Door of namens de opdrachtgever;
- Door of namens de opdrachtnemer
- Uitvoeringsvoorstel
- Onderaannemer
- Leverancier;
- Het gespecificeerde sorteren naar:
- Bouwmanagement (GOTIK);
- Werksoort
- Element
- Bestellijsten
- Werkpakketten
- Nevenaannemers
- Werksoorten
- Samen werken in:
- Aspectmodellen
- Projectmodel
- De kernbedingen van een overeenkomst specificeren in de:
- Overeenkomst
- Project specifieke kernbedingen die anticiperen op de voorwaarden
- Data hergebruiken bij een fase overgang
- Bouwdelen koppelen aan:
- GIS
- GPS
- Data beter duiden door hulpinfomatie ingebouwde:
- Thesaurus
- Motivatie
- Verantwoording
- Activiteiten en taken eenduidig specificeren;
- Bouwstoffen en bouwproducten enduidig specificeren
- Specificeren:
- Gekoppeld aan de samenwerkingvorm
- Gekoppeld aan de contractvorm
- Data onderling uitwisselen met andere disciplines
- Modelleur
- Bouwkostendeskundige
- Etc.
- Interdisciplinaire beslissingen nemen:
- Gewogen
- Geprioriteerd
Wie voelt zich geroepen om hierover mee te denken?